Crveni krst Srbije i Poverenica za zaštitu ravnopravnosti u ponedeljak 26. decembra 2016. godine održali su konferenciju za medije povodom istraživanja "Položaj starijih na selu". Istraživanje je sprovedeno tokom 2016. godine uz podršku Populacionog fonda Ujedinjenih nacija (UNFPA), Kancelarija u Beogradu.

Na konferenciji su govorili: Prof dr Dragan Radovanović, Predsednik Crvenog krsta Srbije, Marija Raković, Populacioni fond Ujedinjenih nacija (UNFPA), Brankica Janković, Poverenica za zaštitu ravnopravnosti, Gradimir Zajić, sociolog i Nataša Todorović, Crveni krst Srbije.

Ciljevi istraživanja bili su: da se utvrde okolnosti u kojima starije osobe u ruralnim sredinama žive? da se utvrdi dostupnost usluga na selu,pre svega zdravstvene i socijalne zaštite, kao i druge javne usluge, uključujući i transport? da se utvrde potrebe starijih koji žive na selu? da se daju optimalne preporuke za poboljšanje kvaliteta života starijih i promovišu primeri dobre prakse i da se glas starijih osoba koje žive na selu u Srbiji čuje?

Prva aktivnost je bila realizacija 5 fokus grupa u kojima je učestvovalo 56 starijih osoba iz pet opština u Srbiji. Njihovi odgovori poslužili su za dizajniranje upitnika za istraživanje.

Istraživanje je sprovedeno u periodu avgust – novembar 2016. godine na teritoriji Republike Srbije na slučajnom, reprezentativnom uzorku od 685 ispitanika uzrasta starijeg od 65 godina koji žive na selu (razvijeno i nerazvijeno selo). Upitnik je imao 70 pitanja i 7 tematskih oblasti. Na severu Republike (grad Beograd , Vojvodina) anketirano je 189 starijih osoba sa sela, a na jugu Republike (Šumadija, Zapadna Srbija, Istočna Srbija, Južna Srbija) anketirano je 496 osoba sa sela starijih od 65 godina. Srednje vreme anketiranja je 46 minuta , najčešće vreme anketiranja 30 minuta.

U uzorku je bilo 56% žena, prosečna starost je bila 74.6 godina, a 10% ispitanika je starije od 85 godina,41% bez osnovnog obrazovanja, 59% poljoprivrednici i domaćice.

Istraživanje je omogućilo da se sagledaju izazovi sa kojima se susreću sami stariji, njihove porodice, ali i lokalne zajednice zbog smanjne gustine stanovnika na selu. A to su: smanjen pristup uslugama zdravstvene i socijalne zaštite; smanjeno interesovanje profesionalnih pružalaca usluga za rad u ruralnim oblastima; smanjenje neformalnih mreža podrške – migracije u urbane oblasti; nedovoljna informisanost o uslugama i pravima; neprepoznavanje mentalnih bolesti (depresija, demencija); neekonomičnost pružanja transportnih usluga u oblastima sa malom gustinom stanovništva; limitiran pristup transportnim kapacitetima prilagođenim potrebama starijih, socijalna izolacija, mali broj i loš pristup socijalnim i kulturnim aktivnostima, kao i mogućnostima za učenje; nedostatak opreme koja olakšava samostalan život.

Podaci iz istraživanja i utvrđeni izazovi omogućiće da se napišu preporuke koje bi poboljšale kvalitet života u starosti i obezbedile dostojanstvo starijim osobama koje žive na selu.